یاداشتی فیدراسیۆنی ڕێکخراوەکانی کۆمەڵی مەدەنی
سەبارەت بە گرێبەستی دانانی کامێرای تیژڕەوی جێگیر لە پارێزگای سلێمانی
وەزارەتی ناوخۆی حکومەتی هەرێمی کوردستان بە رەزامەندی سەرۆكایەتی ئەنجومەنی وەزیران، گرێبەستێكی ئەنجامداوە لەگەڵ كۆمپانیایەك بۆ دانانی (225) كامێرای دیاریكردنی تیژڕەوی ئۆتۆمبێل، لەسەر حسابی هاوڵاتیانی شاری سلێمانی و ئیدارەی راپەڕین، گەرمیان، هەڵەبجە ، وە هەرلەبنەماوە پرس و راوێژ بەپارێزگاری سلێمانی وهاتوچۆی سلێمانی ئەنجومەنی پارێزگا نەكراوە، ئێستاش25 ئەندامی ئەنجومەنى پارێزگاى سلێمانى لە یاداشتێکدا کە ئاڕاستەی سەرۆکایەتی ئەنجومەنی پارێزگای سلێمانیان كردوە، داوایان كردووه دانانی كامێرای چاودێری به ته‌نیا له سنووری پارێزگای سلێمانی ره‌تبكرێته‌وه، چونكه جگه له‌وه‌ی كارێكی نایاساییه له هه‌مان كاتیشدا كارێكی نه‌گونجاوه و به قوربانیكردنی شاره‌كه‌یه، هەروەها داوایان كردووه داوا له وه‌زاره‌تی ناوخۆ بكرێت گرێبه‌ستی كۆمپانیای جێبه‌جێكار هه‌ڵوه‌شێنێته‌وه.
ئێمە وەک فیدراسیۆنی ڕێکخراوەکانی کۆمەڵی مەدەنی داواكارین لە بەڕێزان لە (فەرمانگەی داواكاری گشتی ، ئەنجومەنی پارێزگای سلیمانی ، پارێزگاری سلیمانی ، سەندیکای شۆفێران ) بێنە سەرخەت بۆ ئەم پرسە، چونکە یەكێك لەئەركە بنەڕەتیەكانی ئەوان پاراستنی ماڵ و داهاتی گشتییە، هەروەها ناوەرۆكی گرێبەستەكە ئەوەندە نادادپەروەری و ستەم و نایاسایی و بەهەدەردانی تێدایە، لێرەدا بەكورتیی چەند سەرنجێكی گشتی لەسەر گرێبەستەكە دەخەینە ڕوو:
١.کێشەکانی پەیوەندیدار بە هاتووچۆ لەهەرێمی کوردستان بەگشتی و پارێزگای سلێمانی بەتایبەتی ،فرە ڕەهەند و سەرچاوەی درووست بوونی جۆراوجۆرە ، لەم ڕوانگەیەشەوە ڕێگا و میکانیزمی چارەسەری کێشەکان جۆراو جۆرە ، تەنها غەرامەکردن چارەسەر نییە ، بەڵکو پێویستە (ڕێگا وبان ، کوالێتی ئۆتۆمبیلی هاوردە ، میکانیزمی وەرگرتنی مۆڵەتی شۆفێری ، پێداچوونەوە بەیاسای هاتوچۆ ...) کۆمەڵەمیکانیزمێکی چارەسەرن کە پێویستە هاوتەریب بەیەکتر لەپێناو چارەسەری کێشەکانی هاتووچۆدابن ، واتە حکومەت هەموو هەوڵەکان بەیەک ئاڕاستەدا بدات نەک تەنها تەرکیز کردنە سەریەک چارەسەر کە غەرامەکردنی سەرپێچیکارە ، چونکە ئەوکاتە ئەو گومانە لای خەڵک درووست دەبێت کە غەرامەکردن وەک سەرچاوەی داهات بۆحکومەت سەیربکرێت ، نەک وەک شێوازی چارەسەر.
٢.لەو وڵاتانەی کە ئەم سیستمەی تیدا جێبەجێدەکرێت وەک (کویت ، بەحرەین ، سعودیە) وەزارەتی ناوخۆ ئەم کارە ئەنجامدەدات و نەسپێردراوە بەکەرتی تایبەت ، بەتایبەت جێگای پرسیارە لەکاتێکدا بەڕێوەبەرایەتی هاتووچۆی سلێمانی کە خاوەنی کامێرای چآودێری بێت بۆچی ئەم گرێبەستە دەدرێتە کۆمپانیا؟
٣.بەگوێرەی ڕێنمایی ژمارە (٢) ی ساڵی (٢٠١٦) گرێبەستە حکومییەکان ، دەبێت ئەوگرێبەستنانە بۆ بەرژەوەندی گشتی بێت ، بەڵام لەچەند بڕگەیەکی گرێبەستەکەدا پرسیاری جدی درووست دەبێت ئایا ئەم گرێبەستە بەدیهێنەری بەرژەوەندی گشتییە؟ بەنمونە بڕگەی (١٧ ، ١٠ خاڵی ١ ، ٨ خاڵی ٤).
٤.سەرلەبەریی گرێبەستەكە پێچەوانەی بنەما بنەرەتیەكانی یاساكارپێكراوەكانە، چونکە سەرپێچیی هاتوچۆ تاوانە جۆری تاوانەكەش بریتیە لە پێبژاردن(غرامە)كەوەرگرتنی غرامات بەپێی یاسا لای دادگایە یا ئەو دامەزراوە فەرمیانەی یاسا دیاری كردووە، لێرە چۆن دەكرێت پارەی داهاتی سەرپێچیی بۆ كەرتی تایبەت بێت، بۆیە داواكاری گشتی گەر لەم جۆرە كارە نایاسایی و بەهەدەردانانە نەیەتە خەت كە لە سودی گشتییە، دۆخەكە خراپتر دەبێت و بۆیان دەچێتە سەر، بەكەمتەرخەمم لەقەڵەم دەدرێن بۆ ئەم پرسە.
٥.ناوەرۆكی گرێبەستەكە لەڕووی ماوەی گرێبەست و شێوازی پشكی كۆمپانیای گرێبەست لەگەڵ كراو، بەئەندازەیەكە زۆر بەئاشكرا بەهەدەردانی پارەیە لەداهاتی گشتی، چونکە ئەم ئەركە نابێت رادەستی كەرتی تایبەت بكرێت پێویستە لای حكومەت بێت، سەرباری ئەوەش تێچوی كامێراكان و ئەو مصروفانەی كۆمپانیا دەیكات سەرجەمیان دەدرێتەوە لەداهاتی گشتی دەدرێتەوە و زیاتر لەوەش دواتر بۆماوی 15 ساڵ بە رێژەی لەسەدا20 داهاتی پرۆژەكە دەدرێتە كۆمپانیاكە.
٦.بەپێیی ناوەرۆكی گرێبەستەكە وەزارەتی ناوخۆو هاتوچۆ خۆی هەڵدەستێت بە كۆكردنەوەی داهات و پێبژاردنەكە، بۆ دەكرێت لەبەرامبەر دانانی كامێراكان و دانانی چەند بەرنامەی نێتوۆرك و نۆژەنكردنەوەی كامێراكان، كۆمپانیایەك داغل بكرێت و ببێتە هاوپشكی حكومەت بەو بڕە پارە خەیاڵییە کە ئەركەكەی هەرگیز هاوتا نابێت بەو خزمەتەی پێشكەشی دەكات لەبەرامبەر قازانجی بەدەست هاتوو.
٧.سیستەمی پەیڕەوكراو لەم گرێبەستە بریتیەلە(سیستەمی پۆینت تو پۆینت)، واتا سنورێك دیاری دەكرێت دەبێت ڕێگاکە بە ماوەیەك ببڕێت ، كەئەم سیستەمە تەواو نادادوەریی تێدایە و دەروازەییەكە بۆ ئەوەی هیچ خانەوادەیەك بێ بەش نەبێ لەم سزایە چونکە، سیستەمی دادپەروەر و پەیڕەوكراو بریتیە لە رێژەی خێرایی كە لێرەدا پەیڕەونەكراوە، ئەمەش بۆ زۆركردنی بڕی پارەو بارگرانی هاوڵاتیانە بە تەنها، بەتایبەت لەم دۆخە خراپەی ئابوری هاوڵاتیاندا، بێ ويژدانیەكی كەموێنەیە.
٨.دەپرسین حكومەتی هەرێم لەرابردوو كامێرای گەرۆك و جێگیری کڕیوە بۆ كۆنتڕۆڵكردنی تیژڕەوەیی، گەر نیازیی ئەم گرێبەستانەتان هەبوو، بۆئەو ژمارە زۆرەی كامێرای چاودێریتان کڕی؟ بۆ ئەوەندە ئاسانە بەهەدەردان وخەرجكردنی داهاتی گشتیی؟ كەسەرجەم كامێرا كڕاوەكان سودیان نامێنێت، كەهەندێكیان تا ئێستا بەكارنەهاتون.
٩.خراپی رێگاوبانەكانمان وهاتوچۆیی ئۆتومبێل لەكوردستان ئەم جۆرە سیستەمی پۆینت وتو پۆینت، ناگونجێت بۆی.
١٠.ئێمە نە دژی دانانی كامێراین، نە دژیی جڵەوكردنی تێژڕەوین، هەروەها دژیی كەرتی تایبەت نین، بەڵكو زۆر باش وبەسودن، بەڵام بە سیستەم و رەچاوكردنی دۆخی خەڵک و لۆژیك داهاتی گشتی، بەداخەوە نیەت و هەنگاوەكانی ئەم كابینەیەی حكومەت زۆرتر و زیاتر خاوەن مەیلە بەئاراستەیی رادەستكردنی كارو خزمەتگوزارییەكان بە كەرتی تایبەت و کۆمپانیاكان، بەڵام هەموو كۆمپانیایەك نا، زیاتر ئەو كۆمپانیایەی نزیکن یاخود كۆمپانیای حیزبین، بۆیە زۆربەی هەنگاوەكانیان لەسەر حسابی كاردۆزینەوە بۆ كۆمپانیاكان و دەوڵەمەندكردنیان لەسەر حساب و مایەپوچبونی خەزێنەی حكومەت و درووستکردنی بارگرانیی زیاترە لەسەر هاوڵاتیان.
١١.لەپێناو دۆزینەوەی میکانیزمی گونجاو بۆ هەڵوەشاندنەوەی گرێبەستەکە ، داوا لەسەرۆک و ئەندامانی بەڕێزی ئەنجومەنی پارێزگای سلێمانی دەکەین سەرباری ڕەتکردنەوەی گرێبەستەکە، پەنابۆدادگای تایبەتمەند ببەن بەدیاریکراوی ئەو دادگایەی لەگرێبەستەکەدا ئاماژەی پێکراوە بەمەبەستی هەڵوەشاندنەوەی گرێبەستەکە.
