مەحمود رەزا ئەمین

 

پێشەکی:
مەبەستمە دوو بابەتی گرنگی ڕۆژ بدەمە بەر تیشکی خۆر: ڕیفراندۆم و ئاسایی کردنەوەی پارلەمانی کوردستان:
ڕیفراندۆم بۆ لەم کاتەیا، سودی و زیانەکانی. پارلەمان ئاسایی بکرێتەوە یا نە کرێتەوە، بۆ؟
(١)
یەکەم: مەسعود بەرزانی و بنەماڵەکەی چییان لە ڕیفراندۆم ئەوێ؟
مەسعود بەرزانی بە شەرعی ٢ جار بوە بە سەرۆکی هەرێم. جاری یەکەم ساڵی ٢٠٠٥ لە ناو پارلەمانەوە هەڵبژێردرا. جاری دوەم، ساڵی ٢٠٠٩ لە هەڵبژاردنی گشتیی و راستەوخۆ و نهێنی یا. جاری یەکەم لە ناو پارلەمان، لە دوای سوێندخواردن وتاری دا، تیایا ژمارەیەکی زۆر بەڵێنی بە خەڵکی کوردستان دا، هیچیانی نە هێنایە دی؛ لێ، بەڵێنی ریفراندۆم و دامەزراندنی دەوڵەتی تیا نە بو. جاری دوەم بەرنامەی هەڵبژاردنی هەبو. دیسان هیچ یەکێ لە بەڵێنەکانی بەرنامەکەی نە هێنایە دی؛ لێ، ئەمجارەش بەڵێنی ریفراندۆم و دامەزراندنی دەوڵەتی تیا نە بو. لەبەر ئەوە، ریفراندۆم و دەوڵەت بیانون بۆ هێنانە دی کۆمەڵێ مەرامی تایبەتی مەسعود بەرزانی و بنەماڵەکەی، کە ئەمانەن:
١. خۆ بە خاوەن کردنی بزوتنەوەی ناسیونالستی کورد و خۆ پیرۆز کردن و داگیر کردنی ئایندەی کوردستان وەکو چۆن هەوڵیان داوە و بەردەوامن، رابردو و ئێستای بزوتنەوەی کوردایەتی داگیر بکەن.
٢. داپۆشینی شکستی نزیکەی ٣٠ ساڵ حوکمڕانیی کوردی بە گشتی و شکستی نزیکەی ١٤ ساڵ سەرۆکایەتی مەسعود بەرزانی.
٣. جوان کردنی مێژوی سیاسیی مەسعود بەرزانی، چونکە هیچ شتێک لە مێژویا نیە جێگەی شانازی بێ.
٥. لە بیری خەڵک بردنەوەی کێشە ئاڵۆزکاو و بێ چارەسەرەکانی هەرێم: گەندەڵی، زوڵم و ستەم، دزینی داهاتی سامانی نیشتمانی، فەشەلی سیاسەتی ئابوریی سەربەخۆ، داخستنی دەرگای پارلەمان، بە ملهوڕیی مانەوەی لەسەر کورسی، بێ موچەیی و وێران تر بونی کەرتەکانی خزمەتگوزاری… و هتد.
٦. دابین کردنی شەرعیەتی شەعبی بۆ بازدان بە سەر قانونی ژمارە ١٩ ی ساڵی ٢٠١٣ و درێژە دان بە مانەوەی لە سەر کورسیی حوکمڕانی، ئەمجارەیان لە ژێر پەردەی “شەرعیەتی شەعبی” دا.
٧. داپۆشینی ناشەرعیەتی پۆستەکەی لە لای وڵاتانی بێگانە.
٨. دروست کردنی قەیران بۆ دواخستن یا نە کردنی هەڵبژاردنی گشتیی پارلەمان. ئەگەر کراش، ئەنجامی ریفراندۆم (استسمار) کا بۆ تەزویری زیاتر و هێنانی دەنگی زۆر تر.
٩. پاراستنی بنەماڵەکەی لە تێکچون لە ناو خۆیا. ئەندامانی بنەماڵە زۆر بون، پۆستەکانی هەرێم بەشیان ناکەن، پێویستیان بە پۆستی زیاترە بۆ رازی کردنی خۆیان لە ناوخۆیانا؛ گۆیا بەم رێگەیە دەوڵەتێک بۆ خۆیان چێ ئەکەن و پۆستە گرنگ و سیادیەکانی لە نێوان “میر”ە کانا دابەش ئەکەن و بەو رێگەیە باڵانسی بەرژەوەندی و ئیمتیاز لە ناو خۆیانا را ئە گرن.
١٠. سوک کردنی پارلەمان و زاڵکردنی لۆجیکی هێز بەسەر لۆجیکی قانونا لە زەینی خەڵکا، یا رەواج دان بە قانون شکێنی لە باتی قانون سالاری و هێنانە دی خەونی دەسەڵاتی رەها.
١١. دور کەوتنەوە لە بەغا و خۆپاراستنی پارتی و بنەماڵەی بەرزانی لە دەرهاویشتەکانی دوای ئازاد کردنی موسڵ.
١٢. بەشداری پێ کردنی هەموان لە شکستێکا کە چاوەڕێی پارتی و بنەماڵەی بەرزانی یە.
بنەماڵەی بەرزانی داخڵی کۆمەڵێ قوماری عیراقی و ناوچەیی بوو بوون وەکو:
– هەرێمێکی تێکەڵاو لە عەرەبی سونە و کورد و مەسعود بەرزانی ببێ بە سەرۆکی “مدی الحیاة”ـی؛
– تێکدانی ئارامیی ئێران بۆ بەرژەوەندیی وڵاتانی کەنداو؛
– روخاندنی دەوڵەتی عیراق لە رێگەی داعشەوە؛ قەبوڵکردنی دراوسێیەتی “دەوڵەتی خەلافەی ئیسلامی!”؛
– دروست کردنی شەڕی کورد- کورد لە کوردستانی خۆرئاوا و تێکدانی کانتۆنەکانی بۆ قازانجی تورکیا؛
– مانەوەی خۆیان لەسەر کورسیی حوکمڕانیی لە باشوری کوردستان بۆ هەتا هەتایە.
کارتی هەمو قومارەکانیان سوتان. ئێستا ئە یانەوێ بە “سیناریۆی ریفراندۆم”، لە باتی ئەوەی بنەماڵەکەیان بە تەنیا باجی هەڵەکانیان بدەن، هەموان بکەنە شەریکی شکستەکەیان بۆ ئەوەی زەرەری خۆیان کەم بکەنەوە.
١٣. ناچار کردنی حیزبەکانی هەرێم و خەڵکی کوردستان بۆ پشتیوانی کردنی بنەماڵە، بە ناوی کوردایەتی یەوە، ئەگەر عەشایەری عەرەبی دەشتی نەینەوا ویستیان دوای شەڕی داعش، تۆڵە لە پارتی و بەرزانی بکەنەوە.
١٤. سازش کردن بە ئەنجامەکەیەوە لەگەڵ عیراق و وڵاتانی دەورەبەر بۆ دەسخستنی بەرژەوەندی تایبەتی بۆ بەرزانی و بنەماڵەکەی و حیزبەکەی.
١٥. دروست کردنی دۆخی (الفوضی الخلاقة) بەڵکو دەرەتانێکیان بۆ بڕەخسێنێ، بۆ دەرباز بون لە دەرهاویشتەکانی شکستی حوکمڕانی لە هەمو ئاستەکانا.
دوەم: مەسعود بەرزانی بۆچی سورە لە سەر ریفراندۆم؟
ئەمریکا، روسیا، ئێران، تورکیا، عیراق، یەکێتی ئەوروپا و ٢٨ کونسوڵی بێگانە لە هەولێر، بە بەیان و لێدوان یا روبەڕو، دژایەتی خۆیان بۆ ریفراندۆم دەر بڕیوە، کەچی مەسعود بەرزانی سورە لە سەر کردنی ریفراندۆم، بۆچی؟
لەبەر ئەم هۆیانەی خوارەوە:
١. لەبەر ساکاری و ساویلکەیی خۆی و راوێژکارەکانی، لێکدانەوە و ئەنجامگیری هەڵەیان بۆ مامەڵەی وڵاتانی دنیا لەگەڵ هەرێم کردوە. تەواو وەکو ئەو بە هەڵە لێکدانەوەیەی پێش ئاشبەتاڵی ١٩٧٥ بۆ پێوەندی یەکانی خۆیان لەگەڵ ئێران و ئەمریکا و ئیسرائیل کرد بویان و ئاشبەتاڵی لێ کەوتەوە.  چاوەڕێی ئەم هەمو ناڕەزایەتی یە ناوەکی و دەرەکی یە نە بون. پێیان وابو ریفراندۆم هەمو ئەو دەسکەوتانەی بۆ ئەهێنێتە دی کە لە سەرەوە ژمێردراون. ئێستا ئەگەر پاشگەز ببێتەوە، خۆی و بنەماڵەکەی و حیزبەکەی خراپ تێک ئەشکێن. ئە یەوێ بیکا و حیزبەکانی کەش لەم دۆسێیەوە بگلێنێ بۆ ئەوەی شکستەکە بکا بە هی هەموان نەک بە تەنیا هی خۆی و بنەماڵە و حیزبەکەی.
٢. ریفراندۆم نە کرێ، حیزبەکەی لە هەڵبژاردنی ئایندەیا دەنگی زۆر دا ئە بەزێ.
٣. رەنگە دەوروبەری و راوێژکارەکانی نە وێرن زانیاری وای بدەنێ لەگەڵ خەونە تایبەتەکانی یەک نە گرێتەوە، بۆیە، وای بۆ ئەچم، درک نەکا دژایەتی وڵاتانی زلهێز و دەوروبەر جدین. لە تازە ترین دو چاوپێکەوتنا، لەگەڵ فۆرن پۆلسی و فرانس ٢٤ دا وتویەتی: “نەم بیستوە هیچ وڵاتێک دژی ریفراندۆم بێ…!”.
٤. رەنگە وا بیر بکاتەوە، دوای ریفراندۆم، ئەگەر شکست بهێنێ، ئەمریکا و ئەوروپا ناهێڵن خۆی و حیزبەکەی و هەرێم بکەونە زەوی. بە مانا: تێوەگلاندنی ئەمریکا و ئەوروپا لە بەرگری کردن لە هەرێم و راوەستان بەرامبەر وڵاتانی ناوچەکە (؟!).

سێیەم: ئەنجامی ریفراندۆم و ئەگەرەکانی:
أ‌. ئەگەر (بەڵێ) بردیەوە:
* لە سەر ئاستی ناوخۆ، ئەگەر عیراق و وڵاتانی دەوروبەر بهێڵن بێ کێشە تێ پەڕێ:
مەسعود بەرزانی بەکاری ئەهێنێ بۆ وەرگرتنی شەرعیەتی شەعبی و خۆ کاندید کردنەوە و موڵکاندنی کورسیی سەرۆکایەتی.
پدک ئەی کا بە گەورەترین دەسکەوت بۆ مەسعود بەرزانی و بنەماڵەکەی و هەمو توانای مادی و مەعنەوی و پێوەندییەکانی بەکار ئەهێنێ بۆ ئەوەی هەمو شکستەکانی پێ دا پۆشێ.
وەبەری ئەهێنێ بۆ هەڵبژاردنی ئایندەی پارلەمان و سەرۆکی هەرێم و، تەزویرێکی سیستماتیکی گەورە تر لە جاران لە هەولێر و دهۆک ئەکا و، سەرۆک لە (ئال بەرزان) دەر ئە چوێنێ و ژمارەی کورسیەکانی پارلەمانی پێ زیاد ئە کا.
قەیرانی سەرۆکایەتی هەرێم و پرسی گۆڕینی سیستمی حوکمڕانی و هەڵبژاردنی سەرۆک لە ناو پارلەمانا، لە بیری خەڵک ئە بەنەوە.
ئە کەونە سازش لەگەڵ عیراق و وڵاتانی دراوسێ بۆ دەسکەوتی تایبەتی بۆ خۆیان و بنەماڵە و حیزبەکەیان.
ئەگەر تەماحی زۆر گەورە بێ، بەکاری ئەهێنێ بۆ راگەیاندنی دەوڵەتێکی بێ رێز و بێ دەرەتانی ژیان، بێ گوێ گرتن لە حیزبە رەدو کەوتوەکانی.
هێرشی پێ ئەکاتە سەر ئەوانەی پێیان وایە ئێستا کاتی ریفراندۆم نیە.
* لە سەر ئاستی ناوخۆ، ئەگەر عیراق و وڵاتانی دەوروبەر پێی توڕە ببن:
ئەو خەونانەی سەرەوەی بنەماڵە و پدک بە با ئەچن.
زیاد بونی گرژی یەکانی ناوخۆ تا ئاستی سەرهەڵدانەوەی شەڕی ناوخۆ بە هۆی نە بونی توانای خۆ ژیاندن و قوڵتر بونەوەی قەیرانە ئابوری، سیاسی و کۆمەڵایەتی یەکانەوە.
بەتاڵ بونی بازاڕەکانی هەرێم لە پێویستی یەکانی ژیانی رۆژانە و بەرز بونەوەی نرخ بە رادەیەک کە، زیاتر لە نیوەی دانیشتوانی هەرێم هێزی کڕین یان ئەوەنە دابەزێ، بکەونە ژێر هێڵی هەژاریەوە.
* لە سەر ئاستی عیراق:
ئەگەری دروست بونی شەڕ لە نێوان پێشمەرگە و عەشایەری عەرەب لە ناوچە جێ ناکۆکەکان، بە مەبەستی تۆڵە کردنەوە لە بەرامبەر روخاندن و وێران کردنی زیاتر لە ٧٠ هەزار خانوی دانیشتوانی گوندە عەرەبی یەکان لە لایەن پدک و ینک ەوە… زۆربەی پارتی لە دەشتی نەینەوا کردویەتی.
ئەگەری دروست بونی شەڕ لە نێوان پێشمەرگە و حەشدی شەعبی بۆ وەر گرتنەوەی ئەو ناوچانەی پێشمەرگە لە کاتی شەڕی داعشا ئازادی کردون.
ئەگەری دروست بونی شەڕ لە نێوان حەشدی نیشتمانی و حەشدی تورکمانی لە لایەک و پێشمەرگە لە لایەکی تر.
بڕینی یەکجارەکیی دەرمان و خۆراک لە هەرێم لە لایەن حوکمەتی ئیتیحادی یەوە.
دانانی ئابڵوقە لەسەر هەرێم و بڕینی موچەی هەمو ئەو دەزگا و دائیرانەی ئێستا سەر بە حوکمەتی ئیتیحادین.
دان نە نان بە ئەنجامی ریفراندۆمەکەیا و، راگەیاندنی بە قاچاخ بردنی نەوتی عیراق لە لایەن دەسەڵاتدارانی هەرێمەوە و، رەش پیشاندانی نەوتی هەرێم لە بازاڕی وزەی جیهانیا.
وەستانی ناردنە دەرەوەی نەوتی هەرێم بە رەسمی و فرۆشتنی بە قاچاخ و دابەزینی نرخی بۆ رادەی نە بونی قازانج یا قازانجی رەمزی و راوەستانی ژیان لە هەرێم.
زاڵبونی وتاری ئاگرینی نەتەوەپەرستی و ئەستور بونی بوغز و کینەی نەتەوەیی و مەزەبی و تێکچونی ئارامی و ئاسایشی ناوخۆ.
* لەسەر ئاستی ناوچەکە و جیهان:
زیاد بونی گوشارەکانی تورکیا و ئێران لە سەر هەرێم و داخستنی سنور و شەڕی جۆراو جۆر لە دژمان، لە بابەتی شەڕی ئاو؛ گرتنەوەی ئاوی زێی بچوک بە نمونە.
تێکدانی ئارامی و ئاسایشی هەرێم لە رێگەی وڵاتانی دراوسێ وە.
هەرێم ئەوەنە لاواز ئە بێ، ئەو وڵاتانە زۆر ئاسان تر و ئاشکرا تر بتوانن دەس لە کاروباری ناوخۆی وەر دەن و هێزەکانی ناوخۆ بۆ بەرژەوەندی تایبەتی بەکار بهێنن، کەی یش پێویستیان بو، بەریان بدەنە یەکتر یا (پدک و ینک) ناچار بکەن شەڕی کوردی پارچەکانی تر بکەن، بۆ تورکیا (پدک) شەڕی باکور و خۆرئاوا بکا؛ بۆ ئێران یش (ینک) شەڕی کوردی خۆرهەڵات بکا.
ئەمریکا و ئەوروپا و روسیا بەرژەوەندیان لەگەڵ تورکیا و ئێران و عیراق و سوریا و (عەرەب) زیاترە تا هەرێم، لەبەر ئەوە پشتی تێ ئە کەن.

ب‌. ئەگەر (نە خێر) بردیەوە، مەسعود بەرزانی:
(استسمار)ـی ئەکا بۆ تەخوین کردنی دژەکانی ریفراندۆمەکەی و ماکینەی میدیایی ئەخاتە گەڕ بۆ خۆ دەرباز کردن لە شکستەکە و هەڵواسینی سیپاڵی شکست بە تەنافی ئەوانی ترا.
درێژە بە دۆخی (قائم) ئە دا و تەمەنی کورسیەکەی درێژ ئەکاتەوە و پارلەمان یش ئە بێ بە دامەزراوەیەکی ئێکسپایەر و ئیحراجیی بەرزانی لە ئێکسپایەر بونی کورسیەکەی کەم ئەکاتەوە.
ئەگەر بەرگەی گوشارەکان بگرێ، رێگە ئە گرێ لە هەڵبژاردنی گشتیی پارلەمان.
ئەگەر بەرگەی نە گرت، بەکاری ئەهێنێ بۆ تەزویری زیاتر و،
مەسروری کوڕی دەر ئەچوێنێ بە سەرۆکی هەرێم.
بەڵام کێشەکانی ناو بنەماڵە قورس ئەبن و رۆشن تر ئە بینرێن.
دوڕاندن لە ناوچە جێ ناکۆکەکان ئەبێتە پێشینەیەکی خەتەر بەرەو دۆڕاندنی یەکجارەکی یان. ئەبێتە هاندەر بۆ عەرەب و تورکمان هەوڵی سیستماکی بدەن بۆ شێواندنی باری دیمۆگرافی ئەو ناوچانە. بەرگری کردن، شەڕی خوێناوی لێ ئە بێتەوە کە هیچ ئاماژەیەک نیە کورد بتوانێ ئەو شەڕە بباتەوە، ئاماژەی زۆر هەن بی دۆڕێنێ. هەڵبژاردنی بێ دەنگی یش، بە شێنەیی ئەو ناوچانەمان لە کیس ئە دا.
بۆ هەر گفتوگۆیەکی ئایندە لەگەڵ عیراق یا وڵاتانی دەوروبەر، هەڵوێستی هەرێم زۆر لاواز ئە بێ. لەبەر ئەوە هەم مەرجەکانی ئەوان قورس تر ئەبن هەم توانای هەرێم لاواز تر ئە بێ بۆ بەرگری و تەسلیم نە بون بە مەرجەکانیان.
(٢)
بزوتنەوەی گۆڕان و ریفراندۆم:
جڤاتی نیشتمانی کە ناوەندی دروست کردنی بڕیاری سیاسی یە هەتا ئێستا رایەکی رۆشنی نیە لەسەر ریفراندۆم. ئەوەی لە بەلاغی کۆتایی دواهەمین کۆبونەوەی جڤاتا سەبارەت بە ریفراندۆم وتراوە، تەمومژاوی یە. رەئی هەنێ لە فیگەرەکانی گۆڕان یش هەر تەمومژاوی یە. تەمومژ بۆ هێزێکی وەکو ئێمە کە هەمو سەرمایەکەمان راستگۆیی و راست وتنە، زۆر زەرەر مەندە.

سروشتی ئەو دەوڵەتەی ئێمە بۆ خەڵکی کوردستانمان ئەوێ، لە بەرنامەی سیاسیی بزوتنەوەکە و لە پەیامەکانی رێکخەری گشتیا زۆر بە رۆشنی پایەکانی و مەرجەکانی دیاری کراون. ئەم ریفراندۆمە (بەڵێ) یش بهێنێ، نەک سەرەتای هەنگاوێکی دروست نا بێ بۆ ئەو دەوڵەتە، بەڵکو ئەبێتە مایەی پێشوەخت لە بار بردنی خەونی دەوڵەتێکی قابیلی ژیان و قابیلی رێز لێ گرتن.

لەبەر ئەو هۆیانە و ئەمانەی لە خوارەوەشا ئەیان ژمێرم، بە پێویستی ئەزانم گۆڕان دژی بوەستێ:

١. ئەو رێکارانەی گیرانە بەر بۆ بڕیاردان لە ریفراندۆم و دیاری کردنی رۆژی کردنی، هەمویان نا قانونی بون. ئەگەر بچنە سەر، ئەبنە پێشینە بۆ درێژەدان بە زاڵکردنی لۆجیکی هێز بە سەر لۆجیکی قانون سالاریا و لە دەسدانی هەلی بنیات نانی حوکمڕانی یەکی تەندروست.

٢. بە هەر بیانویەک گۆڕان رازی ببێ پرۆسێسی ریفراندۆم بەو شێوەیە بڕوا کە مەسعود بەرزانی و شوێنکەوتوەکانی بڕیاریان لێ داوە، راستەوخۆ ئەکاتە شەرعاندنی هەنگاوە ناقانونی یەکانی و شەرعیەت دانەوە بە کورسی یەکەی و داننانیشە بەوەدا کە مەسعود بەرزانی سیمبولە و مافی هەیە لە باتی پارلەمان و گەل بڕیار بدا.

٣. ئەنجامی ریفراندۆم (بەڵێ) بێ یا (نە خێر) خەڵکی کوردستان هیچ قازانجێ نا کەن. بە پێچەوانەوە زەرەری زۆر ئەکەن و هەلومەرجی کوردستان، لە هەمو رویەکەوە: ئابوری، دارایی، سیاسی، کۆمەڵایەتی، ئەمنی و…هتد ئاڵۆز تر ئەبێ.

٤. حیزبی سیاسی، بە تایبەتی هێزێکی سیاسیی مۆدێرنی وەکو بزوتنەوەی گۆڕان، ئەرکی سیاسیی و ئەخلاقیی سەرشانێتی لەگەڵ دەنگدەرەکانی و گەلەکەی خۆیا راستگۆ بێ. گۆڕان بێجگە لە راستگۆیی هیچ سەرمایەیەکی کەی نیە (ئستیسمار)ـی بکا، یا لێی بترسێ بی دۆڕێنێ، ئەگەر بە دەنگێکی زوڵاڵ وتی: “نا بۆ ریفراندۆم” و هەمو هۆکارەکانی “نا وتن”ە کەشی بۆ خەڵک رون کردەوە.

بە پێچەوانەوە ئەگەر لە ترسی “تەخوین کردن” یا “سۆز” دژی نە وەستاین یا بێلایەن ماینەوە، ئەوا دوایی باجی گەورە ئە دەین کە بریتی ئە بێ لە دۆڕاندنی متمانە لە لای خەڵک.

٥. ئەگەر رێبەرێتی کەمپەینی “نا بۆ ریفراندۆم” بکەین، رەنگە دەنگی “نە خێر” بی باتەوە، ئەو کاتە رۆڵمان دیار ئەبێ لە شکست پێ هێنانی مەسعود بەرزانی و حیزبەکەیا و ئەبینە هۆی ئەوەی بە تەنیا باری شکستەکەی هەڵ گرێ.

٦. ئەگەر “بەڵێ” بردیەوە، بۆ ماوەیەکی کورتی دیاری کراو میدیای پدک هەراسان و تەخوینمان ئەکا، بەڵام پاش ماوەیەکی کەم دەر ئە کەوێ کە “بەڵێ” بێجگە لە شەڕی زیاتر هیچ خێرێک بۆ گەل و نیشتمان نا هێنێ، ئەو کاتە ئێمە داشمان سوار ئەبێ و خەڵک متمانەی زیاترمان پێ ئەکەن.

٧. بۆ کەم کردنەوەی رک و شەڕی حوکمەتی ئیتیحادی و وڵاتانی دراوسێ بەرامبەر خەڵکی هەرێم و، کەمکردنەوەی زیانەکانی کاردانەوەیان.

٨. ئەم ریفراندۆمە سەریش کەوێ و ببێتە بەردی بناغەی دەوڵەت یش، دەوڵەتێکی لێ بەرهەم یەت کە هیچ مەرجێ لەو مەرجانەی تیا نابێ کە بزوتنەوەی گۆڕان لە بەرنامەی سیاسیی خۆیا و رێکخەری گشتی لە پەیامی خۆیا مەرجەکانیان دیاری کردوە. سبەی ئەبێ خوێن و سامان و کات و ئاوەدانی ببەخشین تا ئەی روخێنین، وەکو ئەوەی لە عیراقی سەدام حوسێنا روی دا و ئێستا لە لیبیا و یەمەن رو ئەدەن.

٩. ئەرکی گۆڕان و دڵسۆزانی کوردستان قورس تر و رێگەی دامەزراندنی دەوڵەتێکی قابیلی ژیان و قابیلی رێز لێ گرتن، زۆر دور ئەخاتەوە.

١٠. شکست پێ هێنانی ئەم پلانەی مەسعود بەرزانی ئەبێتە سەرەتایەکی گرنگ بۆ خلۆر بونەوەی هێز و هەژمون و رۆڵی ئەم بنەماڵەیە لە هەرێم و ناوچەکەیا و سەرەتایەکی دروست یشە بۆ دانانی، وردە وردە، بەردی بناغەی دەوڵەتێکی ئینسانیی مۆدێرن.

١١. دژایەتی کردنی ئەم ریفراندۆمە ناکاتە دژایەتی کردنی سەربەخۆیی.

١٢. نە کردنی ئەم ریفراندۆمە ناکاتە کۆتایی دنیا و سڕینەوەی یەکجارەکیی شانسی دروست بونی دەوڵەتی کوردستانی.

(٣)
گۆڕان و ئاسایی کردنەوەی پارلەمان:
ئەگەر پەلە بکەین لە جێبەجێ کردنی دەستوری بزوتنەوەکە و باش کردنی دامەزراوەکانمان و بتوانین باش هەلومەرجی پاش مەرگی کاک نەوشیروان استسمار بکەین، پارتی ناچار ئەبێ نەرمی بنوێنێ و هەوڵ بدەین بەم مەرجانە پارلەمان ئاسایی بکرێتەوە:

١. چالاک کردنەوەی بێ قەید و مەرج و دەسکردن بە دەرکردنی ئەو قانونانەی پێش پەک خستنی ئیشیان لەسەر کراوە، بە قانونی سەرۆکایەتی هەرێم یشەوە.

٢. نە گۆڕینی دکتۆر یوسف بە کەسێکی کە، ئەگەر هەر سێ سەرۆکایەتی یەکە بە یەک پاکێج دەسکاری نە کرێن.

٣. رازی نە بون بە شەرعاندنی ریفراندۆم. چونکە ئەنجامەکەی “بەڵێ” بێ یا “نە خێر” خەڵکی کوردستان زەرەر مەند ئەبن.

٤. داوا کردن بۆ دواخستنی ریفراندۆم بۆ کاتێکی نا دیار و خۆ ئامادە کردن بۆ هەڵبژاردنی پارلەمان لە کاتی خۆیا.

٥. کار کردن بۆ دانانی دەستورێکی مۆدێرن بۆ هەرێم. دەستورێ کە پایەکانی سیستمێکی حوکمڕانیی پارلەمانی دیمۆکرات دا رێژێ

٦. ئەگەر بەو مەرجانە پارلەمان ئاسایی نە کرێتەوە، نە چینە ژێر باری چالاک کردنەوەی.

٧. دوای چالاک کردنەوەی پارلەمان، وەزیرەکانمان ئیستیقالە بکەن، تا نە بینە بەشداری ئەو هەمو گەندەڵی و تاوانەی ئەم حوکمەتە لە تەمەنی خۆیا کردونی.